Τί Εστί Αποκρυφισμός (Α' Μέρος)




Από όλους εκείνους που ενδιαφέρονται για τον αποκρυφισμό, ελάχιστοι είναι αυτοί που στέκονται για λίγο και αναρωτιούνται τι πραγματικά είναι ο αποκρυφισμός. Ίσως να γνωρίζουν ότι η λέξη «απόκρυφο» σημαίνει το κρυμμένο ή ότι η λέξη «εσωτερικό», που συχνά χρησιμοποιείται σαν συνώνυμο, σημαίνει «για τους λίγους που είναι μέσα στα πράγματα». Αν βάλουν και τις δυο λέξεις μαζί, μπορούν ορθά να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι η απόκρυφη επιστήμη είναι ένας τομέας γνώσης, κρυμμένος από τους πολλούς και φυλαγμένος για τους λίγους.

Από τότε που η Μπλαβάτσκυ έσυρε το πέπλο του Ναού και η Θεοσοφική Εταιρεία επιχείρησε να εκλαϊκεύσει τη διδασκαλία των Αρχαίων Μυστηρίων, συγκεντρώθηκε γύρω από την Ιερή Επιστήμη ένα τεράστιο «σύννεφο» από φλυαρίες. Η φαντασία, απελευθερωμένη από τους περιορισμούς και τις απαιτήσεις της λογικής για αποδείξεις, άρχισε να καλπάζει ξέφρενα. Και οι χλευαστές του αποκρυφισμού απόκτησαν έτσι, άφθονο υλικό για τα εύλογα σχόλια τους.

Και όμως, ο σημερινός ψευτοαποκρυφισμός με τον αμφίβολο ψυχισμό, τις ατέλειωτες θεωρητικολογίες και τις «αποδείξεις» που καταρρίπτονται αστήρικτες ακόμα και με την πιο επιπόλαιη εξέταση, δεν είναι παρά λιγοστά πετραδάκια, που συσσωρεύονται γύρω από τους πρόποδες της Κορυφής του Οράματος. Όλα αυτά τα τιποτένια σκουπίδια δεν αξίζουν ούτε καν τον κόπο να συζητηθούν. Για να σχηματίσουμε μία σωστή εικόνα της Ιερής Επιστήμης, πρέπει να μελετήσουμε τα πρότυπα της και να προσπαθήσουμε να εισχωρήσουμε στις διάνοιες των μεγάλων μυστικιστών και των φωτισμένων. Τα έργα των τελευταίων μας δίνουν μαρτυρίες άμεσης γνώσης για τους κόσμους του υπεραισθητού.

Αφήνοντας κατά μέρος κάθε δογματική διδασκαλία, βρίσκουμε ότι υπάρχει ομοφωνία σε ορισμένα ζητήματα εμπειρίας. Υπάρχουν καταστάσεις συνείδησης που υπερβαίνουν τη φυσιολογική, κι όταν αυτές οι καταστάσεις κυριαρχούν, μπορούμε να διακρίνουμε μορφές ύπαρξης με τις οποίες δεν έχουμε καμία επαφή κάτω από «κανονικές συνθήκες». Όλοι οι διορατικοί συμφωνούν σε αυτό το σημείο. Μπορούμε επίσης, να θεωρήσουμε τις καταστάσεις αυτές σαν τη θεμελιώδη εμπειρία από την οποία πηγάζει η απόκρυφη επιστήμη.

Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν παραδόσεις σχετικά με διάφορες υπερανθρώπινες οντότητες που δίδαξαν την απόκρυφη επιστήμη στις αρχαίες φυλές και ίδρυσαν τους πολιτισμούς τους. Αυτές οι αναφορές όμως, επειδή δεν μπορούν να επαληθευτούν σύμφωνα με τους κοινωνικά αποδεκτούς κανόνες μαρτυρίας, θα παραμεριστούν. Ας αποδεχτούμε λοιπόν (εφόσον κάτω από το βάρος των ενδείξεων που διαθέτουμε, δεν μπορούμε να το αρνηθούμε πεισματικά), ότι οι υπερφυσικές ικανότητες του ανθρώπινου νου αποκαλύπτουν ένα υπερφυσικό πεδίο εμπειρίας. Οι συσσωρευμένες υπερφυσικές εμπειρίες των ανθρώπων όλων των εποχών, είναι επιτεύγματα των υπερφυσικών ικανοτήτων του, που αναπτύχθηκαν σποραδικά στην ανθρωπότητα κι αποτέλεσαν το περιεχόμενο της απόκρυφης επιστήμης. Ωστόσο, η σποραδική ανάπτυξη των υπερφυσικών ικανοτήτων, είναι κι εκείνη που καθιστά δύσκολη την εμπεριστατωμένη απόδειξη.

Η φυσική επιστήμη στηρίζει τις αποδείξεις της στις πέντε αισθήσεις που διαθέτει κάθε φυσιολογικό ανθρώπινο πλάσμα. Η απόκρυφη επιστήμη υπόκειται στον έλεγχο ορισμένων αισθήσεων που σπάνια αναπτύσσονται στον κοινό άνθρωπο. Ο μέσος άνθρωπος είναι αναγκασμένος να στηρίζει τη γνώμη του για τα απόκρυφα θέματα, πάνω σε περιστασιακά στοιχεία. Η απόκρυφη επιστήμη, προορίζεται για τους λίγους εκείνους, που χάρη στην εκπαίδευση και τα φυσικά τους χαρίσματά τους έχουν τη δυνατότητα να την εκτιμήσουν.

Τον τελευταίο ενάμιση αιώνα όμως, άρχισε να παρατηρείται μια πλατιά «εξάπλωση» του κατώτερου ψυχισμού. Πολλοί άνθρωποι δοκίμασαν εμπειρίες που τους έκαναν να σκεφτούν και να αναρωτηθούν για διάφορες αλήθειες. Είχαν μια φευγαλέα αναλαμπή από κάτι που ξεπερνούσε και γκρέμιζε τους τέσσερις τοίχους της καθημερινής ζωής τους και για αυτό έπαψαν να ικανοποιούνται με τον ισχυρισμό ότι
«δεν υπάρχει τίποτα πέρα από αυτά που βλέπουμε με τα μάτια μας και αγγίζουμε με τα χέρια μας». Στην αναζήτηση τους μερικοί μπορεί να ακολουθήσουν το δρόμο της πειραματικής έρευνας, όπως έχουν κάνει οι πνευματιστές, φέρνοντας στην επιφάνεια μια τεράστια «συλλογή» φαινομένων των υπεραισθητών καταστάσεων ύπαρξης. Άλλοι, για να βρουν απάντηση στα ερωτηματικά τους, μπορεί να ανατρέξουν στην παράδοση.

Αν δεν μελετήσει κανείς τη φιλολογία του θέματος, δεν μπορεί να έχει την παραμικρή ιδέα της έκτασης της. Ξεκινάει από τις προφορικές παραδόσεις και τις μυθολογίες που αναπτύχθηκαν και συστηματοποιήθηκαν στην αρχαία φιλολογία και φτάνει μέχρι τα κείμενα των εκπαιδευμένων και μυημένων φιλοσόφων, που οι συλλογισμοί τους, τους οδήγησαν «πέρα από τα μικρά σύνορα του χωροχρόνου». Ωστόσο, πρέπει διαρκώς να θυμόμαστε ότι ο αποκρυφισμός είναι κάτι παραπάνω από φιλοσοφία ή επιστήμη. Είναι μια απέραντη έκταση εμπειριών και πραγματώσεων που απαιτούν συστηματοποίηση και ερμηνεία.

Μπορούμε να ορίσουμε τον αποκρυφισμό σαν μία προέκταση της ψυχολογίας, γιατί μελετάει ορισμένες ελάχιστα γνωστές όψεις του ανθρώπινου νου και της Φύσης. Τα ευρήματα του, σωστά εννοημένα και διατυπωμένα, ταιριάζουν με αυτά που αποτελούν ήδη κατεστημένο στην ψυχολογία και τη φυσική επιστήμη. Αυτή η αμοιβαία επιβεβαίωση πρέπει να είναι και το κριτήριο μας για τα «τεστ» και τον έλεγχο των καρπών της απόκρυφης επιστήμης. Δε θα πρέπει να υπάρχουν αντιφάσεις ανάμεσα στα ευρήματα της και σε αυτά της φυσικής επιστήμης, στα σημεία που η φυσική επιστήμη είναι σε θέση να ελέγξει.

Δεν πρέπει να μένουμε πια ικανοποιημένοι με τις αλλοπρόσαλλες αναφορές σε διάφορες ψυχικές εμπειρίες, για τη θεμελίωση των οποίων δεν παρέχεται ούτε ίχνος απόδειξης. Πρέπει να καταλάβουμε ότι τα αυθεντικά φαινόμενα αντέχουν στην εξέταση τους. Ερευνώντας αυτές τις ελάχιστα γνωστές όψεις του νου, καλό είναι να θυμόμαστε ότι έχουν τη δική τους τεχνική προσέγγισης και τη δική τους λειτουργία. Αν δεν είμαστε προετοιμασμένοι να τις πλησιάσουμε και να τις παρατηρήσουμε με αυτή την τεχνική, δεν πρόκειται να έχουμε ακριβή αποτελέσματα, όπως ακριβώς δεν θα είχαμε κι αν μελετούσαμε βακτηριολογία χρησιμοποιώντας ένα αστρονομικό τηλεσκόπιο.

Ο αποκρυφισμός, όμως, είναι κάτι περισσότερο από επιστήμη, για να εξεταστεί αντικειμενικά. Περιλαμβάνει και μια φιλοσοφία για τη ζωή, η οποία αντλείται από τις εμπειρίες που αυτός προσφέρει. Αυτή ακριβώς η φιλοσοφική ή θρησκευτική όψη του είναι εκείνη που προσελκύει τους περισσότερους από όσους αφιερώνονται σε αυτόν. Μέσα από την εμπειρία αυτών των σπάνιων καταστάσεων συνείδησης που εξετάζει, δημιουργείται μια τελείως διαφορετική στάση προς την αποκαλυμμένη πίστη, γιατί ο αναζητητής έχει πια εισδύσει στους κόσμους από όπου πηγάζουν οι αποκαλύψεις. Έτσι, οι αποκαλύψεις έχουν πια για αυτόν εντελώς διαφορετική σημασία και βαρύτητα. Δε στηρίζεται πια στην πίστη, έχει αποχτήσει προσωπική εμπειρία, και από αυτή την εμπειρία τείνει να διαμορφώσει μια πίστη σύμφωνα με την οποία φιλοδοξεί να συμμετάσχει και ο ίδιος στο έργο που συνήθως αποδίδεται στους άγιους και τους αγγέλους, και τους αγγελιοφόρους του Θεού.

Από αμνημόνευτα χρόνια, η εκπαίδευση και η διδασκαλία που δινότανε σε ειδικά επιλεγμένα άτομα, τα προόριζε για αυτό το σκοπό, και οι σχολές που είχαν αφιερωθεί σε αυτό το έργο ήταν και είναι γνωστές σαν Μυστηριακές Σχολές. Η εμπειρία των πιο σπάνιων από τα φυσικά φαινόμενα προκαλεί την πεποίθηση ότι τα φαινόμενα αυτά επηρεάζουν, κατά ένα λεπτό και δυσνόητο τρόπο, τη φυσιολογική ανθρώπινη ζωή πολύ περισσότερο από όσο νομίζουμε, ιδιαίτερα στον τομέα των ασθενειών και της θεραπείας τους. Αλλά εκτός από τη διδασκαλία σχετικά με τη φύση των αόρατων πεδίων ύπαρξης, οι Μυστηριακές Σχολές διδάσκουν το μεγάλο και θεμελιώδες δόγμα της μετενσάρκωσης, δηλαδή την «ταλάντευση» της ψυχής ανάμεσα στον ορατό και τον Αόρατο κόσμο. Είναι μια έννοια η οποία μεταβάλλει ολόκληρη τη στάση μας προς τη ζωή και, πάνω σε αυτό το σημείο, ο αποκρυφισμός δε διαθέτει μόνο μια φιλοσοφία, αλλά κι ένα ολόκληρο σύστημα ηθικής.

Για τον άνθρωπο που δεν αρκείται στις συμβατικές ερμηνείες μιας φιλοσοφίας και μιας επιστήμης περιορισμένης στη μαρτυρία των πέντε φυσικών αισθήσεων, ο αποκρυφισμός αποκαλύπτει μία πλούσια φλέβα χρυσού, που βρίσκεται εκεί για να εξορυχτεί. Οι θεωρίες του ρίχνουν φως πάνω σε κάθε πλευρά της ζωής και ερμηνεύουν πολλά από αυτά που παραμένουν ανεξήγητα από την εγκόσμια πλευρά και τοποθετούν τη θρησκεία στη βάση της εμπειρίας και όχι της τυφλής πίστης. Αυτά είναι τα δώρα που δέχεται ο άνθρωπος όταν ανοίγουν οι Πύλες των Μυστηρίων το άνοιγμα αυτό διαρκεί εδώ και εκατόν πενήντα χρόνια σχεδόν και μέχρι τώρα οι Πύλες έχουν ανοίξει διάπλατα, αφήνοντας να ξεπροβάλλουν λαμπρές αχτίδες φωτός...

 (Συνεχίζεται...)

Dion Fortune

Δημοφιλή Άρθρα

Ο Μάγος του Στρόβολου

Ενθεογενή

Τρεις Θέσεις Σκέψης

ΦΡΑΚΤΑΛ: Η Γεωμετρία του Χάους και οι Φιλοσοφικές της προεκτάσεις

Χερουβείμ

Οι Διδασκαλίες του Δον Χουάν